سلسله مقالات ترجمه تخصصی: بررسی کمّی  مقالات منتشره در باره مطالعات ترجمه – بخش چهارم

یک مرور کلی بر ترکیب بندی آمار پایگاه داده مطالعات ترجمه BIRTA:

قبل از بررسی و تحلیل مفصل تر آماری پایگاه داده و حصول نتایجی راجع به موضوع ترجمه تخصصی specialized translation در سیر تاریخی مطالعات ترجمه، این نکته حائز اهمیت است که طبقه بندی موضوعی بکار رفته در BIRTA روشی چند گانه و همزمان است؛ بدین معنی که درصورتی می توان موضوع یک مقاله را در آن واحد به عنوان مثال تحت عنوان “فنی (تخصصی)” و “ماشینی” طبقه بندی کرد که هر دو، موضوع اصلی نشریه خاصی باشند (مثلا مقاله ای با عنوان “آزمایش ترجمه خودکار (ماشینی) انگلیسی – اسپانیایی داده های زبان پزشکی”). این رویکرد تنها شیوه کار را نشان می دهد و هدف آنست که جستجو را تا حد امکان برای محقق کامل سازد. نباید از نظر دور داشت که برخی نشریات بطور همزمان به دو یا چند طبقه و مقوله از تجزیه تحلیل ما تعلق دارند. برخی موارد بسیار نادر نیز وجود دارند، مثلا جفت موضوع فنی (تخصصی)/انجیل (۵ مدخل همزمان شامل این دو کلید واژه هستند) یا فنی (تخصصی)/ادبی (۲۶ مدخل)، ولی جستجو برای سایر جفت موضوع ها از قبیل فنی (تخصصی)/تدریس (۳۰۷ مدخل) پر بازده تر است و به نتایج بیشتری منتج می شود.

برای شروع، از کل نشریات مطالعات ترجمه، تعداد ۱۹۰۵ نشریه (۹٫۳٪) درباره ترجمه تخصصی specialized translation در مقایسه با ۴۳۱۴ مدخل (۲۱٪) راجع به  ترجمه ادبی داریم. این بدان معنی است که تلاش علمی در زمینه ادبی ترجمه ۲٫۳ برابر بیشتر از مطالعات متون تخصصی بوده است. حتی بحث شعر، که یک ژانر مشخصا اقلیت هست، با متون تخصصی (فنی) قابل مقایسه است، زیرا به اندازه دو سوم از رقم نشریات با محوریت بررسی ترجمه تخصصی را با ۱،۲۷۵ مدخل (۶٫۲٪) به خود اختصاص می دهد. این خود از ایده فوق الذکر راجع به تمرکز سنتی مطالعات ترجمه بر ادبیات انجیلی و کلاسیک پشتیبانی می کند. بنا به قول دلاباستیتا (۱۹۹۰: ۹۷):

“محققان علوم اجتماعی تمایل به انتخاب اهداف مطالعاتی بر اساس پرستیژ فرهنگی، به جای علاقه ذاتی خود دارند. ما اغلب معتقدیم که مطالعه شکسپیر پرستیژ بیشتری نسبت به مطالعه ادبیات عامیانه تر دارد و همینطور در زمینه پدیده های مشتق از ادبیات مانند ترجمه نیز به هکذا. بنابراین، کسانی که به مطالعات ترجمه می پردازند، اغلب ترجیح می دهند ترجمه ی آثار شکسپیر را برگزینند تا ترجمه ی یک اپرای کمدی موزیکال تلویزیونی را مورد مطالعه قرار دهند.” …ادامه مطلب