ترجمه حقوقی به‌خودی‌خود یک فرایند پیچیده شامل بسیاری مهارت‌های خاص است که ترجمه اسناد و مدارک حقوقی را به یکی از دشوار‌ترین انواع ترجمه تبدیل می کند، زیرا پیامدهای حتی کوچکترین اشتباهات (صرف‌نظر از لزوم جبران هزینه‌های مالی ناشی از اشتباهات مذکور)، مستلزم یک روند قانونی پیچیده خواهد بود.
ترجمه حقوقی نیز مانند هر نوع ترجمه دیگر، مستلزم جایگزینی محتوا و اصطلاحات متن یا سند از زبان مبدا در زبان مقصد است. با این حال می‌توان گفت که ترجمه متون و مقالات حقوقی متفاوت است زیرا حقوق و قانون، از جمله وابسته‌های فرهنگ هستند و از محتوا و اصطلاحات خاص در درون نظام حقوقی حاکم بر کشوری که متن مبدأ به آن مربوط است استفاده می‌کند.
ترجمه حقوقی چه متونی را شامل می شود؟
ترجمه حقوقی ملزم به استفاده از زبان رسمی حوزه قضایی صلاحیت‌دار مربوطه است، بنابراین طیف گسترده‌ای از انواع متون حقوقی را شامل می‌شود، که از جمله آن می‌توان به این موارد اشاره کرد : اسناد هویتی (احوال شخصیه)، اسناد مالی، گزارش‌های رسمی، رونوشت‌ها، اسناد اختراعات ثبت شده، گواهی تایید ثبت اختراعات فنی، احکام قانونی پرونده‌های پیشین و فعلی و اظهارات شهود نام برد.
ترجمه حقوقی همچنین برای اسناد مهاجرت، لوایح طرح دعوی، بیانیه های ادغام شرکتها، وصیت‌نامه و امانت، شناسنامه، تقاضانامه‌ها، صورت وضعیت‌های مالی، اسناد و مدارک بیّنه، مواد قانونی اقامه دعوی و دادخواهی و قراردادهای کسب و کار.
نیاز روز افزون به ترجمه حقوقی
با گسترش جهانی‌سازی، نیاز به ترجمه حقوقی نیز بیشتر می‌شود. گذشته از موانع زبانی، اختلاف در نظام‌های حقوقی نیز ترجمه متون و مقالات حقوقی را بسیار پیچیده می کند. کشورهایی وجود دارند که در آن‌ها بین قانون سکولار و شرعی تقسیم روشنی وجود دارد اما در سایر کشورها، این دو قانون کاملاً از هم تفکیک نشده‌اند.
در عربستان سعودی، نظام حقوقی این کشور بسیار پیرامون قوانین اسلام سامان داده شده است، اما دولت همچنین به دلیل تمایل این کشور به بازیگری اصلی در تجارت جهانی، برخی قوانین سکولاری را نیز افزوده است. از طرف دیگر مراکش دارای یک نظام حقوقی مرکب از قوانین فرانسه و قوانین اسلامی است.
تفاوت ترجمه حقوقی با سایر ترجمه‌ها
ترجمه حقوقی اسناد قانونی و همچنین ترجمه مقاله و متون و خبرهای حقوقی، پیچیده‌تر از ترجمه استاندارد یا معمولی است که نیاز به نوشتن مستقیم (یعنی انتقال مفهوم) دارد. در حقیقت می‌توان گفت که ترجمه مدارک و اسناد حقوقی به زبان خارجی مشکل‌تر از دیگر ترجمه‌های تخصصی در نظر گرفته می‌شود.
وجود اصطلاحات حقوقی، ترجمه حقوقی را دشوارتر می‌سازد زیرا هر کشوری اصطلاحات حقوقی و نظام حقوقی- قضایی خاص خود را دارد. اغلب، این تفاوت در مدارک وارده از یک کشور دیگر حتی اگر زبانی که دو کشور با آن صحبت می‌کنند یکسان باشد نیز مشاهده می‌شود.
ترجمه حقوقی اسناد کاری دشوار و مستلزم تلاش، توانایی‌ها و مهارت‌های بسیاری است. این حرفه به مترجمان حرفه‌ای حقوقی نیازمند است که از سابقه علمی مرتبط و مناسب برخوردار بوده و بر تخصص و تجارب حاصل از سال‌ها ترجمه متون حقوقی تکیه داشته باشند.
ترجمه حقوقی برای تولید به زمان و بالاترین درجه دقت نیاز دارد زیرا ساده‌ترین شکل ترجمه نیست. برای مشتری مهم است که با یک ارائه‌دهنده خدمات حرفه‌ای زبان که دارای تخصص ترجمه متون و مقالات حقوقی و همچنین سال‌ها تجربه در موضوع است، همکاری کند. همچنین به یاد داشته باشید که یک خطا در ترجمه حقوقی، هزینه‌های مالی و سایر انواع جبران خسارت قانونی را به همراه دارد که سبب حساسیت و اهمیت این ترجمه نسبت به سایر انواع ترجمه می‌شود.
آیین‌نامه ترجمه حقوقی و مترجمان حقوقی در جهان
هر کشوری مجموعه مقررات خاص خود را برای مترجمان متون حقوقی و قانونی دارد. در بسیاری از کشورها مترجمان حقوقی باید مدرک تحصیلی در رشته تجارت و ترجمه حقوقی داشته باشند. در آرژانتین و برزیل، مترجمان متون حقوقی باید از دولت مجوز فعالیت بگیرند. کشورهایی مانند هلند، سوئد و اسپانیا مترجمان را ملزم به ادای سوگند قانونی می‌کنند.
علاوه بر این، مترجمان حقوقی به‌طور منظم مورد ارزیابی قرار می‌گیرند تا از عملکرد مناسب و مهارت آن‌ها در ترجمه حقوقی اطمینان حاصل شود. همچنین معمولاً دارای یک آیین‌نامه مرکزی برای انجام فعالیت‌های خود هستند. اما در ایتالیا، تمام ترجمه‌های قانونی باید توسط یک مترجم حقوقی حرفه‌ای گواهی و در دفترخانه اسناد رسمی ثبت شود.
شرایط در انگلیس و ایالات متحده متفاوت است. این دو کشور در مورد اعتبار بخشیدن به مترجمان حقوقی خیلی سخت‌گیرانه عمل نمی‌کنند. بسیاری از ارائه‌دهندگان خدمات زبان (LSP) در صورت درخواست مشتری، گواهی‌نامه صحت ترجمه ارائه می‌دهند.
برخی از آن‌ها برای نشان دادن اعتبار فعالیت خود به اتحادیه‌‌های صنفی و سازمان‌های مستقلی که خدمات عضویت و تعیین صلاحیت ارائه می‌دهند می‌پیوندند که از آن به‌عنوان یک معیار کیفیت استفاده می‌شود.
ویژگی‌های مترجم حقوقی
مترجم حرفه‌ای اسناد و مدارک حقوقی باید تا اندازه‌ای مأمور آگاهی، استاد حقوق و زبان‌شناس باشد؛ یعنی مترجمی که کار خود یعنی ترجمه حقوقی را همراه با مقداری کار تحقیقی که باید انجام شود تا قادر به رمزگشایی زبان مقصد و نوشتن معنای واقعی آن باشد انجام دهد به‌نحوی که متن ترجمه شده هرگز، در هیچ شرایطی، از محتوای متن اصلی انحراف نداشته باشد، حتی اگر ترجمه دقیق برخی جملات آن امکان‌پذیر نباشد.
دارالترجمه یا مترجم حقوقی باید در سه حوزه مهارت داشته باشد:
- مهارت در سبک نگارش خاص زبان مقصد
- آشنایی با اصطلاحات مربوطه و دانش عمومی از نظام‌های حقوقی زبان‌های مبدأ و مقصد
- هیچ جایی برای ترجمه کلمه به ترجمه کلمه در هنگام ترجمه اسناد و مدارک حقوقی وجود ندارد
مواردی که در ترجمه حقوقی باید در نظر داشته باشید
ترجمه حقوقی یکی از پیچیده‌ترین اشکال ترجمه است. اشتباهات، ابهام یا تفسیر غلط، هر چقدر هم که کم و کوچک باشد در ترجمه حقوقی جایی ندارد، زیرا سند ترجمه شده را از اعتبار می‌اندازد. علاوه بر این، حتی یک خطای ساده در ترجمه متون و مقالات حقوقی می‌تواند عوارض حقوقی و مالی عظیمی در پی داشته باشد.
حال به برخی از موارد می‌پردازیم که هنگام ترجمه حقوقی باید مدنظر قرار دهید:
تحویل به‌موقع
ترجمه حقوقی معمولا با مهلت‌های غیرقابل انعطاف همراه است، زیرا زمانی که مدارک ترجمه شده به‌ویژه در دادگاه مورد نیازاند، تأخیر ممکن است سند را از درجه اعتبار ساقط کند.
حفظ حریم خصوصی و امنیت متون
محرمانه بودن نیز موضوعی درخور توجه در ترجمه حقوقی است چرا که تقریبا تمام اسناد و مدارک حقوقی حاوی اطلاعاتی حساس هستند.
تفاوت‌های نظام حقوقی در زبان مبدأ و مقصد
ساختار متن مبدا از نظام حقوقی- قضایی خود پیروی کرده و با زبان و فرهنگ حقوقی خود مطابقت دارد و از سوی دیگر، متن مقصد توسط فرد دیگری خوانده خواهد شد که با یک زبان و نظام حقوقی دیگر آشنایی دارد. بنابراین مترجم باید این موارد را در ترجمه حقوقی مدنظر قرار دهد.
انتخاب رویکرد مناسب
مترجم هنگام ترجمه حقوقی باید بداند که متن ترجمه وی در کجا قرار است مورد استفاده قرار گیرد زیرا این موضوع به انتخاب رویکرد در هنگام ترجمه سند تاثیر دارد. این مسئله قطعاً بر چندین پارامتر‌های مختلف، از جمله لحن، نحو، جمله پردازی و اصطلاحات تاثیر می‌گذارد.
انتقال مفاهیم
در هنگام ایجاد سند ترجمه، وظایف و حقوق همه سازمانها و افراد مرتبط باید به روشنی تعریف شده باشد. باید اطمینان حاصل شود که این‌ها دقیقا در متون مبدأ و مقصد نقل و انتقال می‌یابند. توجه داشته باشید که اصطلاحات خاص همراه با عوامل فرهنگی و تفاوت‌های زبانی بر پیچیدگی ترجمه حقوقی می‌افزاید. ترجمه متون و مقالات حقوقی فقط به معنای جایگزین کردن کلمه با کلمه دیگر نیست. مترجم باید مفاهیم حقوقی را به یک زبان دیگر منتقل کند.
به دلیل تفاوت زبان مبدا و مقصد در بیان و لحن و سُنن حقوقی، مترجم باید درباره زبان و لحنی که در حوزه قضایی هدف به کار می‌برد بسیار دقیق باشد. در مواردی که بخشی از متن مبدأ به‌طرز مناسبی نوشته نشده باشد، وظیفه مترجم است که تصمیم بگیرد که آیا آن بخش را به چیزی مبهم همانند متن اصلی ترجمه کند و یا معنی‌دار، که می‌تواند مفید اما با نگارشی ضعیف همراه باشد.
همچنین باید به خاطر داشت که ساختارهای زبان شناسی زبان مبدأ ممکن است معادل مستقیمی در زبان مقصد نداشته باشد، بنابراین از وظایف مترجم است که یک ساختار زبانی مناسب، مشابه متن مبدأ بیابد.
دشواریها و چالش‌های ترجمه حقوقی
در متن حقوقی نوع خاصی از زبان وجود دارد و اگر یک قاضی یا وكیل ببیند كه از كلمات اشتباه استفاده شده است، دیگر نمی‌تواند به كل ترجمه اعتماد كند. علاوه بر این، شخص مترجم باید با هدف ترجمه حقوقی تناسب داشته باشد. حتی بین ترجمه حقوقی مضیّق مورد استفاده در دادگاه و ترجمه متون و مقالات حقوقی برای مصرف عموم تفاوت وجود دارد.
همچنین بخوانید : ترجمه متون حقوقی ، اهمیت و لزوم نیاز به آن
هر کسی که با متون حقوقی آشنایی داشته باشد می‌فهمد که متون حقوقی و قانونی بسیار کلمه- محور هستند. انگلیسی حقوقی شامل موضوعات مختلف و ساختار جملات معمولاً مرکب و پیچیده است. در ترجمه حقوقی، مترجم باید در نظر داشته باشد که لحن انگلیسی حقوقی بسیار رسمی است و معمول است که اسناد حقوقی با لحن مجهول نوشته می‌شوند. ترجمه جملات مجهول به معلوم در برخی از زبان‌های خارجی می‌تواند برای مترجم متون حقوقی چالش برانگیز باشد.
برای ترجمه حقوقی مترجم انسانی مورد نیاز است
ترجمه حقوقی به دقت بسیار بالایی احتیاج دارد، که با ترجمه ماشینی قابل تحویل نیست. به این دلیل که اسناد حقوقی به‌عنوان کاغذ رسمی برای هرگونه مستند سازی حقوقی استفاده می‌شوند، به‌عنوان مثال برای نوشتجات تحقیقات علمی، قراردادها، شناسنامه، انواع قسم‌نامه و اقاریر شهود در دادگاه‌ها.
اتوماسیون ترجمه به دلیل پیچیدگی دو نظام حقوقی که در دوزبان مبدا و هدف دخیل هستند توصیه نمی‌شود. ترجمه مستقیم هم (یعنی ترجمه کلمه به کلمه که تحت‌اللفظی نیز گفته می‌شود) امکان‌پذیر نیست زیرا ممکن است برای خواننده هدف معنا نداشته باشد. مترجم حقوقی باید اطمینان حاصل کند که عناوین، استدلالات و اصطلاحات فنی از نظر قانونی صحت داشته و معتبر باشند.
عبارات حقوقی زبان مبدا ممکن است معادل خاصی در زبان مقصد نداشته باشند. در چنین مواردی، از معادل‌های مفهومی استفاده می‌شود که ترجمه ماشینی قادر به تولید آن نیست. ممکن است مواردی وجود داشته باشد که اصطلاح حقوقی لزوماً باید به‌طور دقیق از زبان مبدأ همراه با پارافریز عبارت به‌منظور تأکید در ترجمه حقوقی گنجانده شود.
سخن آخر
ترجمه حقوقی برای هر سند و مدرک یا عبارت و اصطلاح حقوقی که به ترجمه نیاز دارد، نیازمند خدمات کارشناس مترجمی است که از دانش و آگاهی بالایی در زمینه واژگان و رویه‌های قانونی، حقوقی و قضایی برخوردار باشد. خدمات ترجمه حرفه‌ای اسناد برای اسناد و مدارک حقوقی فقط باید توسط متخصصان / کارشناسان موضوع (SMEs) با آگاهی عمیق از قوانین کشورها و زبان‌های مبدا و مقصد انجام شود تا از سوءاستفاده‌های احتمالی از ترجمه متون و مقالات حقوقی و اسناد جلوگیری شود.
مترجمان حقوقی نه‌تنها باید به دانش عمومی واژگان و اصطلاحات حقوقی مسلط باشند، بلکه باید به خوبی با الزامات قوانین و پیچیدگی‌های نظام‌های فرهنگی و حقوقی زبان مقصد آشنا باشند.
هر وکیل بین‌المللی برای ترجمه اسناد و مدارک خارجی به زبان خود به تخصص یک مترجم حقوقی زبده نیاز دارد. وکلا به‌طور مداوم با جهان متضاد زندگی حقوقی واقعی و نگاه ایده‌آل نسبت به قانون مواجه‌اند، که در واقع مجموعه‌ای از سوابق پرونده‌های متعدد است که هنوز هم موضوع تفسیرات کلی هستند و نه قوانین دائمی.
آن‌ها هنگام پرداختن به مسائل قانونی و حقوقی بین‌المللی با کلماتی سروکار دارند که باید با دقت نوشته شده باشد، و این به ساختار جمله، نحو و واژه‌گزینی خوب بستگی دارد. به همین دلیل مترجمان حقوقی برای ترجمه حقوقی باید از تجربه لازم و دانش اصطلاحات حقوقی در هر دو زبان مبدا و مقصد برخوردار باشند.
برای یاری شما در زمینه ترجمه متون فنی شرکتها و سازمانها آماده ایم!- هر زمان که به خدمات زبانی نیاز داشته باشید، به خاطر داشته باشید که بلافاصله می توانید با ما تماس بگیرید و پروژه های ترجمه کتبی تخصصی یا فنی و یا ترجمه کنفرانس ها و سمینارهای خود را توسط مترجمان شفاهی حرفه ای ما در شبکه مترجمان IrNetCom به انجام برسانید.
کافی است با شماره ۰۹۹۰۷۳۸۳۵۰۰ تماس بگیرید و یا فایل های متون خود را از طریق ثبت سفارش در سایت ایرنتکام برای ما ارسال کنید. ما ۲۴ ساعته در ۷ روز هفته و ۳۶۵ روز سال در دسترس هستیم!
ایرنتکام ارائه دهنده خدمات ویرایش مقاله از قبیل ویرایش نیتیو ، پارافرایز مقاله و همچنین ترجمه و بازنویسی مقاله ، ترجمه کاتالوگ و … میباشد.
